بررسی دیدگاه «ماریا دکاکه» درباره جنگ صفین در دایره‌المعارف قرآن لیدن بر اساس نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد

2 عضو هیئت علمی

10.22034/jep.2022.300786.1344

چکیده

«دایره‌المعارف قرآن لیدن»، کامل‌ترین مجموعه اسلامی موجود، به زبان انگلیسی است که در پنج جلد و بالغ بر 1000 مقاله می‌باشد. «مقاله صفین» به عنوان یکی از مدخل‌ها در حیطه شیعه‌شناسی و تاریخ صدر اسلام، مشتمل بر نکات قابل نقد و در تعارض با منابع ‌روایی است. بدین‌رو، پژوهش حاضر به شیوه توصیفی–تحلیلی به نقد و بررسی این مقاله براساس نهج‌البلاغه، شروح آن و منابع تاریخی پرداخته‌است. مطالبی ناروا همچون بیانِ جهت‌گیری دوگانه امام‌علی(ع) در قصاص قاتلان عثمان به عنوان علت اصلی شروع جنگ، تشبیه کردن نیرنگ عمروعاص به رفتار امام(ع) در جنگ جمل، استفاده از لغات مبهم و دوپهلو در جریان حکمیت و ناجوانمردانه شمردن قتل عثمان از جمله نکات قابل بررسی است که در «مقاله صفین» ذکر شده‌است. یافته‌ها نشان داد که؛ خانم «ماریا دکاکه» نویسندة «مقاله صفین»، به کتاب نهج‌البلاغه به عنوان مهم‌ترین اثر نپرداخته و حتی با وجود استفاده از کتب تاریخی معتبر، به شیوه علمی و جامع‌نگرانه از آن‌ها استفاده نکرده‌است. هم‌چنین استفاده از لغات مبهم و دوپهلو در مقاله، موجب سوء تفاهم و مخدوش‌سازی چهره امام(ع) شده‌است.

کلیدواژه‌ها