واکاوی امامت الهی در دوره مکی بر پایه گزاره تاریخی دعوت قبیله بنی عامر بن صعصعه به اسلام (نسخه اصلاحی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 معاون پژوهش موسسه آموزشی پژوهشی مذاهب اسلامی

2 گروه تاریخ و تمدن، دانشکده تاریخ، تمدن و مطالعات اسلامی دانشگاه باقر العلوم علیه السلام، قم، ایران.

10.22034/jep.2022.329619.1402

چکیده

جامعه اسلامی در رویارویی با مسئله جانشینی پیامبر  رویکردهای متفاوتی برگزیده‌اند. برخی به «امامت منصوص» باورمند بوده و دسته‌ای دیگر معتقدند که جانشینی ایشان به مردم واگذار شده است. از جمله مستندهای گروه نخست، گزاره دعوت حضرت محمد  از قبیله «بنی عامر بن صعصعه» در دوره مکی است. بر اساس گزارش منابع تاریخی پیامبر  در پاسخ قبیله مذکور که واگذاری جانشینی آن حضرت را، شرط پذیرش اسلام خود قرار دادند، بر پیشوایی الهی تاکید نمود. این نوشتار با سنجش گزارش یاد شده بنابر مبانی رجالی اهل سنت، با روش نقد بیرونی و درونی میزان اعتبار این نقل را کاوش می‌نماید. بر اساس یافته‌های پژوهش، افزون بر توثیق راویان، از سوی عالمان اهل سنت تضعیف‌هایی نیز بیان گردیده که بنابر مبانی رجالی اهل تسنن در نقد آن‌ها کارساز نیست، محتوای آن نیز با قرآن، روایات نبوی و عقل سازگار است. از این رو گزارش مورد بحث معتبر است؛ و بر اساس آن اهتمام نبوی بر بیان امامت الهی قابل اثبات است.

کلیدواژه‌ها