کارکردهای تفسیری استنادهای قرآنی صحیفه سجادیه‌ درباره امامت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا

2 عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی دانشکده الهیات و ادیان

3 دانشگاه الزهراء، دانشگده الهیات، گروه علوم قرآن وحدیث

10.22034/jep.2022.272210.1276

چکیده

چکیده
نیایش‌های صحیفه سجادیه افزون بر اینکه واسطه دریافت معارف الهی به شمار می‌آید، دربردارنده کارکردهای تفسیری است. پژوهش حاضر، آموزه امامت را در صحیفه سجادیه بر اساس درونمایه‌های قرآنی موجود در عبارت‌های امام سجاد مورد واکاوی قرار می‌دهد. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد بینامتنی به این پرسش بنیادین پاسخ داده می‌شود که کارکردهای دعاهای صحیفه سجّادیّه در توضیح آیات قرآنی با موضوع امامت کدام است؟ امام سجاد با بهره‌گیری از قرآن به مسائل مهم کلامی امامت پرداخته‌اند که مهمترین آنها تبیین هدایتگری امام، ضرورت وجود امام، الهی بودن منصب امامت، عصمت امام و ضرورت پیروی از ایشان است. بر اساس نتایج بدست آمده از پژوهش، 3 گونه کارکرد تعلیل آیات، تبیین آیات و همچنین تطبیق آیات، بسامد قابل توجهی داشته‌اند. کارکردهای تعلیل آیات در عرصه برهان آوری پیرامون علم وعصمت امام و ضرورت اطاعت از امام و همچنین برهان آوری درباره سرپرستی امام در جامعه هویدا شده است.کارکرد تطبیق آیات نسبت به دیگر کارکردها، نشانگر جهت‌گیری شیعی بارز حضرت سجاد  درباره آموزه امامت است.

کلیدواژه‌ها