استفاده نابهجا از آیات قرآنی درباره فضایل ماورایی و خارق العادة امامان علیهم السلام ـ و درنتیجه شرکانگاری نسبت به آن بزرگواران ـ یکی از مشکلات اعتقادیست که برخی آن را مبنای نفی بسیاری از فضایل ائمه علیهم السلام قرار دادهاند. در این مقاله ابتدا ادعای شناسایی قرآنی ـ تاریخی عقاید مشرکان صدر اسلام و اعتقاد ایشان به خداوند به عنوان تنها خالق و قدرت مستقل (به نقل از کتاب مکتب در فرآیند تکامل) طرح میشود. سپس این ادعا با آیاتی که از آنها شرک ذاتی و ربوبی مشرکان ثابت میشود نقد میشود و از طریق حمل به لسان فطرت، تفسیری صحیح درباره آیاتی که از آنها به نوعی توهم توحید ذاتی و ربوبی مشرکان برداشت میشود ، ارائه می گردد. در نهایت به این نتیجه میرسیم که نمیتوان مشرکان را در توحید ذاتی یا ربوبی موحد برشمرد و شرک ایشان را در اعتقاد به قدرتهای خاص آلهة خود ـ در عین حفظ نظام طولی ـ منسوب نمود؛ در ادامه روشن میشود که تعابیر مشرکان در شفاعت و تقرّب به خداوند، در تقابل با مفاهیم اسلامی و قرآنی «شفاعت» و «تقرّب الی الله» است. به این ترتیب قیاس میان مشرکان و مسلمانان، قیاسی مع الفارق است. همچنین بیان خواهد شد که چهرة ترسیمشده از مشرکان و باورهای ایشان در قرآن، با مفاهیم کلامی شرک و ملاک بودن استقلال در آن، سازگاری کامل دارد.
)