چگونگی نهادینه‌کردن اندیشۀ نصب الهی امام در میان امامیه توسط امام باقر(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه باقرالعلوم (ع)

2 عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس انجمن کلام

10.22034/jep.2020.213012.1141

چکیده

آموزۀ نصب الهی امام که از اندیشه‌های شاخص اعتقادی امامیه می­باشد، تطورات مختلفی را پشت سر نهاده است. از جملۀ مهم­ترین تطورات، طرح نخستین و اجمالی آموزۀ نصب، طرح تفصیلی و نهادینه­کردن آن بین امامیان، و طرح آشکار آن در جامعۀ اسلامی است. در پژوهش حاضر یکی از تحولات اساسی این اندیشه که همان نهادینه ­کردن و عمومیت­ یافتن آن است، مورد کنکاش قرار گرفته است. پژوهش پیش رو با روش توصیفی – تحلیلی سامان یافته است. یافته‌های این پژوهش چنین می‌نمایاند که گر­چه ائمه(ع) پیش از امام باقر(ع) نیز سخن از اندیشۀ نصب به میان آورده بودند، اما این امام باقر(ع) بود که با تلاش­های خویش، اندیشۀ نصب الهی امام را در بین امامیان نهادینه کرد. نتیجۀ نهادینه­شدن این اندیشه در فزونی باورمندان به امامت نصبی و عدم انشقاق بین امامیان در انتخاب جانشین برای امام باقر(ع) است.

کلیدواژه‌ها