نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری تاریخ تشیع دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 استاد گروه تاریخ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3 استاد گروه تاریخ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
4 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
کلیدواژه‌ها
قرآن کریم
آبی، ابوسعد منصور، نثر الدّر فی المحاضرات، تحقیق: خالد عبدالغنی محفوظ، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1424 ق.
آجُری بغدادی، ابوبکر محمد، الشریعة، تحقیق: دکتر عبدالله بن عمر بن سلیمان الدمیجی، چاپ دوم: دار الوطن، ریاض، 1420 ق.
ابن‌ابی‌اُسامه، حارث، بُغیة الباحث عن زوائد مسند الحارث، تبویب و گزینش: نورالدین هیثمی، تحقیق: حسین أحمد صالح الباکری، مرکز خدمة السنة و السیرة النبویة، مدینه، 1413 ق.
ابن‌‌ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة‌‌الله، شرح نهج البلاغة، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم، 1404 ق.
ابن‌‌ابی‌حاتم، ابو‌محمد عبدالرحمن، الجرح و التعدیل، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1952 م.
ابن‌‌ابی‌خیثمه، ابوبکر احمد، التاریخ الکبیر المعروف بتاریخ ابن أبی‌خیثمة، تحقیق: صلاح بن فتحی هلال، الفاروق الحدیثة للطباعة و النشر، قاهره، 2006 م.
ابن‌‌ابی‌شیبه، ابوبکر عبدالله بن محمد، المصنّف فی الأحادیث و الآثار، تحقیق: کمال یوسف الحوت، مکتبة الرشد، ریاض، 1409 ق.
ابن‌‌ابی‌‌عاصم، ابوبکر احمد، الآحاد و المثانی، تحقیق: باسم فیصل أحمد الجوابرة، دار الرایة، ریاض، 1411 ق.
ابن‌‌ابی‌‌عاصم، ابوبکر احمد، السُّنّة، تحقیق: محمد ناصر‌الدین الألبانی، المکتب الإسلامی، بیروت، 1400 ق.
ابن‌اثیر، أبو‌الحسن على، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، دار الفکر، بیروت، 1409 ق.
ابن‌اثیر، أبو‌الحسن على، الکامل فی التاریخ، دار صادر - دار بیروت، بیروت، 1965 م.
ابن‌‌اعرابی، أبوسعید احمد، معجم ابن الأعرابی، تحقیق و تخریج: عبدالمحسن بن إبراهیم بن أحمد الحسینی، دار ابن الجوزی، عربستان، 1418 ق.
ابن‌جوزی، أبوالفرج عبدالرحمن، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا و مصطفى عبدالقادر عطا، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1992 م.
ابن‌‌حِبّان، أبو‌حاتم محمد، الثقات، تحقیق: السید شرف‌الدین أحمد، دار الفکر، 1975 م.
ابن‌‌حِبّان، أبو‌حاتم محمد، صحیح ابن حِبّان، تحقیق: شعیب الأرنؤوط، ترتیب الأمیر علاء‌الدین علی بن بلبان الفارسی، مؤسسة الرسالة، بیروت، 1988 م.
ابن‌‌حبیب بغدادی، محمد، المنمّق فی أخبار قریش، تحقیق: خورشید احمد فاروق، عالم الکتب، بیروت، 1405 ق.
ابن‌‌حبیب بغدادی، محمد،کتاب المحبر، تحقیق: ایلزة لیختن شتیتر، دار الآفاق الجدیدة، بیروت.
ابن‌‌حنبل، احمد، فضائل الصحابة، تحقیق: وصی‌الله محمد عباس، مؤسسة الرسالة، بیروت، 1403 ق.
ابن‌‌حنبل، احمد،مسند احمد، تحقیق: شعیب الأرنؤوط و آخرون، إشراف دکتر عبدالله بن عبدالمحسن الترکی، مؤسسة الرسالة، 2001 م.
ابن‌‌سعد، محمد، الطبقات الکبرى، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1990 م.
ابن‌‌شاذان قمی، ابوالحسن محمد، مائة منقبة من مناقب امیر‌المؤمنین و الأئمة؟عهم؟، تحقیق: مدرسة الامام المهدی؟عج؟، مدرسة الإمام المهدی؟عج؟، قم، 1407 ق.
ابن‌‌شبّه، أبو‌زید عمر، تاریخ المدینة، تحقیق: فهیم محمد شلتوت، جدّه، 1399 ق.
ابن‌‌شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب؟ع؟، علامه، قم، 1379 ق.
ابن‌صبّاغ مالکی، علی بن محمد، الفصول المهمة فی معرفة الائمة، تحقیق: سامی الغریری، دار الحدیث، قم، 1422 ق.
ابن‌‌طیفور، احمد بن ابی‌طاهر، بلاغات النساء، الشریف الرضی، قم.
ابن‌‌عساکر، ابو‌القاسم علی بن حسن، تاریخ دمشق، تحقیق: عمرو بن غرامة العمروی، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، 1995 م.
ابنکثیر، ابو‌الفداء اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دار الفکر، بیروت، 1407 ق.
ابن‌‌ماجه، أبو‌عبدالله محمد، سنن ابن‌ماجة، تحقیق: محمد فؤاد عبد‌الباقی، دار الفکر، بیروت.
ابن‌مردویه، ابوبکر احمد، مناقب علی بن ابی طالب؟ع؟، چاپ دوم: دار الحدیث، قم، 1424 ق.
ابن‌‌مغازلی، أبو الحسن علی، مناقب علی؟ع؟، تحقیق: أبوعبدالرحمن ترکی بن عبدالله الوادعی، دار الآثار، صنعاء، 2003 م.
ابن‌هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، تحقیق: مصطفى السقا و ابراهیم الأبیارى و عبد‌الحفیظ شلبى، دار المعرفة، بیروت.
ابو‌داود، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، تحقیق: شعَیب الأرنؤوط و محَمَّد کامِل قره بللی، دار الرسالة العالمیة، 2009 م.
ابو‌الصلاح حلبی، تقی بن نجم، تقریب المعارف، تحقیق: فارس تبریزیان (الحسون)، الهادی، قم، 1404 ق.
ابو‌نُعَیم اصفهانی، احمد، صفة النفاق و نعت المنافقین، تحقیق: عامر حسن صبری، البشائر الإسلامیة، بیروت، 2001 م.
ابو‌نُعَیم اصفهانی، احمد، معرفة الصحابة، تحقیق: عادل بن یوسف العزازی، دار الوطن للنشر، ریاض، 1998 م.
ابو‌یعلی موصلی، احمد، مسند أبی یعلى، تحقیق: حسین سلیم أسد، دار المأمون للتراث، دمشق، 1404 ق.
[امام عسکری؟ع؟، حسن بن علی؟] تفسیر منسوب به امام عسکری؟ع؟، تحقیق: مدرسة الامام المهدی؟عج؟، مدرسة الإمام المهدی؟عج؟، قم، 1409 ق.
باعونی شافعی، شمس‌الدین محمد، جواهر المطالب فی مناقب الإمام علی بن ابی طالب، تحقیق: محمدباقر محمودی، مجمع إحیاء الثقافة الاسلامیة، قم، 1415 ق.
بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، تحقیق: السید هاشم الندوی، دار الفکر، بیروت.
بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، تحقیق: مصطفى دیب البغا، چاپ سوم: دار ابنکثیر، یمامه _ بیروت، 1987 م.
بزّار، احمد بن عمرو، مسند البزّار، تحقیق: محفوظ الرحمن زین‌‌الله، مؤسسة علوم القرآن، مکتبة العلوم و الحکم، بیروت - مدینه، 1409 ق.
بهبودی، محمدباقر، سیرۀ علوی، 1368 ش.
بیهقی، ابوبکر احمد، دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشریعة، تحقیق: عبد‌المعطی قلعجی، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1405 ق.
تِرمِذی، محمد بن عیسى، سنن التِرمِذی، تحقیق: بشار عواد معروف، دار الغرب الإسلامی، بیروت، 1998 م.
ثقفی، ابواسحاق ابراهیم، الغارات، تحقیق: عبدالزهراء حسینی، دار الکتاب الاسلامی، قم، 1410 ق.
جمعی از اصحاب ائمه؟عهم؟، الأصول الستة عشر، تحقیق: ضیاء‌الدین محمودی، نعمت‌الله جلیلی و مهدی غلامعلی، مؤسسة دار الحدیث الثقافیة، قم، 1423 ق.
جوهری، ابوبکر احمد، السقیفة و فدک، تحقیق: محمد‌هادی امینی، مکتبة نینوی الحدیثة، تهران.
حاکم نیشابوری، محمد، المستدرک على الصحیحین، تحقیق: مصطفى عبدالقادر عطا، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1990 م.
حُصری قیروانی، ابواسحاق ابراهیم، زهر الآداب و ثمر الألباب، دار الجیل، بیروت.
حمیری، علی بن محمد، جزء علی بن محمد الحِمْیَری، تحقیق: عبدالعزیز بن سلیمان بن إبراهیم البعیمی، مکتبة الرشد، شرکة الریاض للنشر و التوزیع، ریاض، 1998 م.
خرگوشی، ابو‌سعید عبدالملک، شرف النبی؟صل؟، تحقیق: محمد روشن، بابک، تهران، 1361 ش.
خزّاز رازی، علی بن محمد، کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر؟ع؟، تحقیق: عبداللطیف کوهکمری، بیدار، قم، 1401 ق.
خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، بلاغ، بیروت، 1419 ق.
خطیب بغدادی، أبو‌بکر أحمد، الرحلة فی طلب الحدیث، تحقیق: نور الدین عتر، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1395 ق.
خطیب بغدادی، أبو‌بکر أحمد، المتفق و المفترق، تحقیق: محمد صادق آیدن الحامدی، دار القادری للطباعة و النشر و التوزیع، دمشق، 1997 م.
دارقطنی، أبو‌الحسن علی، المؤتَلِف و المختَلِف، تحقیق: موفق بن عبدالله بن عبدالقادر، دار الغرب الإسلامی، بیروت، 1406 ق.
دُوری، عبدالعزیز، مقدمة فی تاریخ صدر الاسلام، چاپ دوم: مرکز دراسات الوحدة العربیة، بیروت، 2007 م.
دولابی، ابوبشر محمد، الکُنى و الأسماء، تحقیق: أبوقتیبة نظر محمد الفاریابی، دار ابن حزم، بیروت، 1421 ق.
ذهبی، شمس‌الدین محمد، تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق: عمر عبد‌السلام التدمری، چاپ دوم: دار الکتاب العربی، بیروت، 1993 م.
رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی أخبار قزوین، تحقیق: عزیزالله العطاردی، دار الکتب العلمیة، 1408 ق.
صدوق، محمد بن علی، الخصال، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، جامعۀ مدرسین، قم، 1362 ش.
صدوق، محمد بن علی، فضائل الشیعة، اعلمی، تهران.
صنعانی، عبدالرزاق، مصنّف عبدالرزاق، تحقیق: حبیب‌الرحمن الأعظمی، چاپ دوم: المکتب الاسلامی، بیروت، 1403 ق.
صولی، ابوبکر محمد، جزء من أحادیث أبی‌بکر الصولی، تحقیق: خلاف محمود عبدالسمیع، دار الکتب العلمیة، بیروت، 2002 م.
طبرانی، أبو‌القاسم سلیمان، المعجم الأوسط، تحقیق: طارق بن عوض‌الله بن محمد و عبدالمحسن بن إبراهیم الحسینی، دار الحرمین، قاهره، 1415 ق.
طبرانی، أبو‌القاسم سلیمان، المعجم الکبیر، تحقیق: حمدی بن عبدالمجید السلفی، مکتبة العلوم و الحکم، موصل، 1404 ق.
طبرسی، احمد بن علی، الإحتجاج علی أهل اللجاج، تحقیق: محمدباقر خرسان، مرتضی، مشهد، 1403 ق.
طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، اسلامیه، تهران، 1390 ش.
طبری امامی، محمد بن جریر، المسترشد فی إمامة علی بن ابی طالب؟ع؟، تحقیق: احمد محمودی، کوشانپور، قم، 1415 ق.
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبو‌الفضل ابراهیم، چاپ دوم: دار التراث، بیروت، 1967 م.
طوسی، محمد بن حسن، الأمالی، تحقیق: مؤسسة البعثة، دار الثقافة، قم، 1414 ق.
عاملی، سید جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم؟صل؟، چاپ چهارم: دار الهادی، بیروت، 1415 ق.
عاملی، سید جعفر مرتضی، الغدیر و المعارضون، چاپ سوم: دار السیرة، بیروت، 1417 ق.
عبد بن حُمَید، المنتخب من مسند عبد بن حُمید، تحقیق: صبحی البدری السامرائی و محمود محمد خلیل الصعیدی، مکتبة السنة، قاهره، 1988 م.
عبدالمقصود، عبدالفتاح، خاستگاه خلافت، ترجمۀ السقیفة و الخلافة، ترجمه: سیدحسن افتخارزاده، آفاق، تهران، 1376 ش.
عسکری، سیدمرتضی، سقیفه، به کوشش: مهدی دشتی، منیر، تهران، 1388 ش.
علی، جواد، المفصل فی تاریخ العرب قبل الإسلام، چاپ چهارم: دار الساقی، 2001 م.
فَسَوی، یعقوب بن سفیان، کتاب المعرفة و التاریخ، تحقیق: اکرم ضیاء العمری، چاپ دوم: مؤسسة الرسالة، بیروت، 1401 ق.
[قمی، علی بن ابراهیم؟] تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی، تحقیق: طیب موسوی جزائری، دار الکتاب، قم، 1404 ق.
کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1407 ق.
کوفی، ابو‌القاسم فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، تحقیق: محمد کاظم، مؤسسة الطبع و النشر فی وزارة الارشاد الاسلامی، تهران، 1410 ق.
مادلونگ، ویلفرد، جانشینی حضرت محمد؟صل؟، ترجمه: احمد نمایی و دیگران، آستان قدس رضوی، مشهد، 1388 ش.
مروزی، نُعَیم بن حمّاد، کتاب الفتن، تحقیق: سمیر أمین الزهیری، مکتبة التوحید، قاهره، 1412 ق.
مستوفی، حمد‌الله، تاریخ گزیده، تحقیق: عبدالحسین نوایى، چاپ سوم: امیرکبیر، تهران، 1364 ش.
مسعودی، ابوالحسن علی، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، چاپ دوم: دار الهجرة، قم، 1409 ق.
مغربی، نعمان بن محمد، شرح الأخبار فی فضائل الائمة الأطهار؟عهم؟، تحقیق: محمد‌حسین حسینی جلالی، جامعۀ مدرسین، قم، 1409 ق.
مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تحقیق: مؤسسة آل البیت؟عهم؟، کنگرۀ شیخ مفید، قم، 1413 ق.
مفید، محمد بن محمد، الأمالی، تحقیق: حسین استاد‌ولی و علی‌اکبر غفاری، کنگرۀ شیخ مفید، قم، 1413 ق.
مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، تحقیق: عبدالله محمد شحاته، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1423 ق.
مکی، زبیر بن بکّار، الأخبار الموفّقیات، تحقیق: سامی مکی العانی، چاپ دوم: عالم الکتب، بیروت، 1416 ق.
منقری، نصر بن مزاحم، وقعة صفین، تحقیق: عبد‌السلام محمد هارون، چاپ دوم: المؤسسة العربیة الحدیثة، قاهره، منشورات مکتبة المرعشی النجفی، افست قم، 1404 ق.
نَسائی، احمد بن شعیب، السنن الکبرى، حققه و خرّج أحادیثه: حسن عبد‌المنعم شلبی، أشرف علیه شعیب الأرناؤوط، مؤسسة الرسالة، بیروت، 2001 م.
نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، تحقیق: محمد فؤاد عبد‌الباقی، دار إحیاء التراث العربی، بیروت.
[هلالی، سلیم بن قیس؟]، کتاب منسوب به سُلَیم بن قیس، تحقیق: محمد انصاری زنجانی، الهادی، قم، 1405 ق.
هیثمی، نورالدین علی، کشف الأستار عن زوائد البزّار، تحقیق: حبیب الرحمن الأعظمی، مؤسسة الرسالة، بیروت، 1399 ق.
هیثمی، نورالدین علی، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، تحقیق: حسام‌الدین القدسی، مکتبة القدسی، قاهره، 1414 ق.
زرگری‌نژاد، غلام‌حسین، «ژرفا و بن‌مایه‌های سقیفۀ بنی‌ساعده»، اسلام و ایران: بررسی تاریخی (مجموعۀ مقالات)، به اهتمام حسن حضرتی، معارف، قم، 1384 ش.
مطهری‌نیا، محمود، «زمینه‌ها و علل موفقیت گردانندگان سقیفه در تصاحب منصب خلافت»، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، شمارۀ 15، 1393 ش.
)