2024-03-28T15:40:09Z
https://jep.emamat.ir/?_action=export&rf=summon&issue=7495
امامت پژوهی
2588-6533
2588-6533
1393
4
15
چالش بنی الحسن با انگارۀ علم ائمه علیهمالسلام در نیمۀ اول قرن دوم
سید عبدالحمید
ابطحی
جریان بنی الحسن یکی از شاخههای مهم زیدیه در میانۀ قرن دوم هجری است که تأثیرات زیادی در جامعۀ شیعه داشته و عمدتاً جریان تقابل با نظام اموی و سپس عباسی را رهبری میکردند. از آنجاکه بنی الحسن هیچگاه نتوانستند حمایت ائمه علیهمالسلام را دربارۀ اقدامات خود جلب کنند، نوعی تقابل و انکار را نسبت به ایشان در پیش گرفتند. علم ائمه علیهمالسلام به امور آینده که از طریق پیامبر اکرم صلیالله علیه وآله به ایشان رسیده بود و دانش اختصاصی ایشان در امر دین که از طریق امیرالمؤمنین علیهالسلام و امامان پس از او در اختیار داشتند، مشروعیت بنی الحسن را با چالش جدی روبرو میکرد؛ ازاینرو سیاست انکار آموزۀ علم الهی ائمه علیهمالسلام به روشی پایدار و انحرافی عمیق در زیدیه و در قرن دوم تبدیل شد. این مقاله گزارشی از این جریان را در بازۀ زمانی پرالتهاب نیمۀ اول قرن دوم، عرضه میکند.
بنی الحسن
زیدیه
علم الهی ائمه
علم غیب
علم علی علیهالسلام
2014
09
23
9
30
https://jep.emamat.ir/article_59882_16317d4858d2799faadbb631939182fe.pdf
امامت پژوهی
2588-6533
2588-6533
1393
4
15
بازخوانی گزارش دسّ و تحریف غالیان در پرتو کارکرد فرهنگی نهاد امامت
سید علیرضا
حسینی شیرازی
طاهر
عزیز وکیلی
یکی از دشواریهای پیش روی میراث حدیثی شیعه، ادعای وضع و جعل در نگاشتههای کهن شیعی است. از جمله دستاویزهای این ادعا، دو گزارش در رجالکشّی است. بر پایۀ این دو گزارش، دورهای کموبیش 70 ساله از تاریخ حدیث شیعه، یعنی از زمان شهادت امام باقر علیهالسلام در 114 ق. تا زمان به امامت رسیدن امام رضا علیهالسلام در 183 ق. با اتهام بزرگ وضع و جعل روایات به دست مغیرة بن سعید و ابوالخطاب و پیروان این دو، رویارو شده است؛ پدیدهای ویران گر که سرانجام توسط یونس بن عبدالرحمن، متوقف شده و میراث حدیثی شیعه به دست وی، پالایش میشود. در این نوشتار تلاش بر آن است که با نظر داشتِ واقعیتهای ملموس و عینی در تاریخ حدیث شیعه که در پرتو مدیریت فرهنگی نهاد امامت سامان یافته اند، نادرست بودن این دو گزارش به اثبات رسد.
میراث حدیثی شیعه
دسّ و تحریف
امام رضا علیهالسلام
یونس بن عبدالرحمن
مغیرة بن سعید
ابوالخطاب
2014
09
23
31
69
https://jep.emamat.ir/article_59883_17c43584e270c64530c24edbdd595cf5.pdf
امامت پژوهی
2588-6533
2588-6533
1393
4
15
نصّ جلی بر امامت امیرالمؤمنین علیهالسلام در شب معراج
رضا
امیری
یکی از مهمترین مباحث امامت، گفتگو پیرامون راههای تعیین امام است. در این میان، بهترین راه تعیین امام، نصّ بوده که موردپذیرش اندیشمندان مذاهب اسلامی است. نصّ از جهت وضوح دلالت به دو قسم «نصّ جلی» و «نصّ خفی» تقسیم میشود. نصّ جلی بدون واسطه، امامت را اثبات خواهد کرد؛ و از همین رو دارای اهمیت ویژهای است. در این پژوهش نصّ جلی بر امامت بلافصل حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام در شب معراج، از منابع اهل سنّت موردبررسی قرار خواهد گرفت و صحّت سند آن با توجه به مبانی ایشان در علوم حدیث اثبات خواهد شد. از آنجاکه این نصّ، از نصوص جلیه است، با اثبات صحّت سند و بدون ضمیمه شدن مقدمهای دیگر، امامت بلافصل امیرالمؤمنین علیهالسلام ثابت خواهد شد.
امامت
نصّ جلی
علی بن أبی طالب علیهالسلام
سید المسلمین
إمام المتّقین
ولی المتّقین
قائد الغرّ المحجّلین
2014
09
23
71
107
https://jep.emamat.ir/article_59884_6fe63d8d0f5202576d2455857f6df75c.pdf
امامت پژوهی
2588-6533
2588-6533
1393
4
15
عصمت امام و خاستگاه آن در قصص قرآن کریم
محسن
دیمه کار گراب
«عصمت امام» یکی از مهمترین مباحث کلامی است که از دیرباز تاکنون در میراث کلامی امامیه ذیل شرایط امامت واکاوی شده است؛ لیکن استنادات متکلمان در این باب علاوه بر استنادات روایی و عقلی، بیشتر در ارتباط با آیاتی چون آیات تطهیر، اولی الأمر و آیاتی ازایندست بوده است؛ حالآنکه در قصص قرآن کریم آیاتی وجود دارد که دستهای از آنها، بر عصمت امام دلالت دارد و گروهی دیگر به خاستگاه عصمت امام اشاره میکند که هر دو دسته، کمتر مورد استناد متکلمان امامی قرار گرفته است. در این نوشتار تلاش شده است بر پایۀ روش توصیفی_ تحلیلی، ظرفیت قابل توجه این دست از آیات قصص در موضوع عصمت امام، معرفی و تبیین شود. برای این منظور، مقاله در دو بخش ادلۀ عصمت امام و خاستگاه عصمت امام سامان یافته است.
قصص قرآن
امامت
عصمت امام
خاستگاه عصمت
تفسیر کلامی
2014
09
23
109
145
https://jep.emamat.ir/article_59885_92cb22815bd3cc75d7f0532988650ed4.pdf
امامت پژوهی
2588-6533
2588-6533
1393
4
15
اعتبارسنجی «حدیث امان» در روایات اهل سنت
رسول
چگینی
در «حدیث امان»، رسول خدا صلیالله علیه وآله با تشبیه اهلبیت علیهمالسلام به ستارههای آسمان، وجود آنان را سبب امنیت امت خواندهاند. متن مشهور این حدیث «النجوم امان لاهل السماء و اهلبیتی امان لامتی» است. باوجوداینکه این حدیث در روایات اهل سنت از طریق پنج راوی از رسولالله صلیالله علیه وآله گزارششده، ولی مورد تضعیف برخی نویسندگان قرار گرفته است. بر اعتبار مشهورترین نقل آن، دلایل چندی وجود دارد؛ اما به فرض اگر آنها را نیز نپذیریم، میتوان گفت کثرت طرق نقل، جبرانکنندۀ ضعف برخی رجال آن بوده و صدور این حدیث را از پیامبر صلیالله علیه وآله به اثبات میرساند؛ زیرا محدثان اهل سنت روایاتی با این شرایط را پذیرفتهاند. درنتیجه این حدیث بر اساس قواعد رجالی اهل سنت حجت خواهد بود.
حدیث امان
حدیث نجوم
امان امت
اهلبیت علیهمالسلام
اختلاف
2014
09
23
147
176
https://jep.emamat.ir/article_59886_e13568ff1886f82a78a2bc83a7c6671e.pdf
امامت پژوهی
2588-6533
2588-6533
1393
4
15
سپاه اسامه و تأثیر آن در شکلدهی تاریخ سیاسی اسلام
محمدحسین
امامی جو
در این مقاله ابتدا متن گزارشهای مرتبط با تشکیل سپاه اسامه بررسی شده و سپس چرایی تشکیل سپاه، علت تأکید پیامبر بر حرکت سپاه و دلیل عدم حرکت آن، مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی یکی از دقیقترین سیاستهای حکومتی رسول خدا صلیالله علیه وآله را آشکار میسازد و از آنجاییکه تحلیل علل فوق مبتنی بر تذکار وقایع چند ماه آخر عمر ایشان و نیز بررسی روزشمار تشکیل سپاه بوده، به این دو جهت بهاختصار پرداخته شده است
سپاه اسامه
اسامة بن زید
سقیفه
2014
09
23
177
215
https://jep.emamat.ir/article_59887_b0dfc992c12f299749adbcd94d205621.pdf
امامت پژوهی
2588-6533
2588-6533
1393
4
15
منبع شناسیِ موضوع «رجعت»
سید مجید
نبوی
زهرا
اخوان مقدم
رضا
مرادی سحر
2014
09
23
217
236
https://jep.emamat.ir/article_59889_e7e0e8b77b592768265cee9e0d9dfcd7.pdf