بنیاد فرهنگی امامت
امامت پژوهی
2588-6533
2588-7246
6
19
2016
03
20
واکاوی دلالت حدیث غدیر بر امامت امام علی(ع) از دیدگاه علامه میرحامدحسین در کتاب عبقات الانوار
9
47
FA
علی
حسن بیگی
عضو هیات علمی دانشگاه اراک
a_hasanbagi@araku.ac.ir
علیرضا
طبیبی
عضو هیات علمی دانشگاه اراک
a_tabibi@araku.ac.ir
محمد
تیموری
علوم قرآن و حدیث، دانشگاه اراک
phd.m.teymoori@gmail.com
10.22034/jep.2016.62801
مسئلۀ جانشینی پیامبر اسلام(ص) از مهمترین مسائل در بین مسلمانان از صدر اسلام تاکنون بوده است. شیعه قائل به منصوص بودن نصب امام علی(ع) از سوی خدا و رسول(ص) است. یکی از دلائل متقن شیعه جهت اثبات امامت و خلافت امیرالمؤمنین(ع)، حدیث متواتر غدیر است، اما اهل سنت حدیث مزبور را در حد محبوبیّت و نصرت و مفاهیمی غیر از امامت تنزّل داده اند. علامه میرحامدحسین، که از عالمان شیعی است، مفاد حدیث غدیر را در کتاب «عبقات الانوار فی امامة الائمه الاطهار» تبیین کرده و دلائل متعددی برای اثبات دیدگاه شیعه اقامه کرده است. این پژوهش بر آن است تا با رویکرد توصیفی- تطبیقی- تحلیلی، دلائل علامه را بازشناسی کرده و شیوه استخراج این ادلّه را واکاوی کند. نتیجه آن که، علامه با رویکرد جامع نگری نسبت به قرائن و منابع فهم حدیث غدیر از جمله: آیات قرآن، روایات مرتبط با حدیث غدیر، گزارشهای متعدد از حدیث غدیر، فهم صحابه و اقوال عالمان اهل سنت اقدام به استخراج قرائن متصل و منفصل برای فهم صحیح حدیث کرده است و بر پایۀ این قرائن اثبات می کند که حدیث غدیر بر امامت امیرالمؤمنین(ع) دلالت تام دارد.
علامه میرحامد حسین,عبقات الانوار,دلالت حدیث غدیر,امامت امام علی (ع)
https://jep.emamat.ir/article_62801.html
https://jep.emamat.ir/article_62801_85df0bc8ea4042bb94419763848b080f.pdf
بنیاد فرهنگی امامت
امامت پژوهی
2588-6533
2588-7246
6
19
2016
03
20
صحفی بودن امامان، انگاره ای شاخص در اعتبار احادیث اهلبیت (ع)
49
83
FA
سید عبدالحمید
ابطحی
habtahi5@gmail.com
10.22034/jep.2016.62802
<strong> </strong><br /> <br /> در قرن اول هجری، مطالبۀ سند از اصحاب و تابعان برای نقل حدیث مرسوم نبود. به دلیل پیدایش اختلافات میان سخنان منسوب به پیامبر(ص) در قرن دوم، به تدریج مطالبۀ سند مورد اقبال قرار گرفت. در شرایطی که این رویه در میان عالمان حدیث در حال توسعه بود امامان(ع) برای نقل حدیث به اساتید حدیثی اتکا نمیکردند و از طریق پدران خود روایاتی را نقل میکردند. این روایات نیز، در مواردی که برای آنها سندی ارائه میکردند، مستند به مکتوبات و صحفی بود که از طریق پدرانشان رسیده بود و این طریق از طرق شیوخ شناخته شدۀ حدیث نبود. این رویه، موجب شد تا ایشان را «صحفی» بخوانند. این مقاله، مفهوم این تعبیر را تبیین میکند و نشان میدهد که این ویژگی، بر خلاف نظر مطرح کنندگانش، نه تنها مایۀ قوت طریق اهل بیت(ع) به پیامبر(ص) در نقل حدیث بوده است، بلکه طریق ایشان را به یک طریق انحصاری معتبر تبدیل کرده است.
علم حدیث,صحفی بودن امامان(ع),مرسلات ائمه
https://jep.emamat.ir/article_62802.html
https://jep.emamat.ir/article_62802_bc775465378adb64b3a25e16812a9f10.pdf
بنیاد فرهنگی امامت
امامت پژوهی
2588-6533
2588-7246
6
19
2016
03
20
چیستی مقام تحدیث در معصومین(ع)
85
125
FA
ابراهیم
دستلان
رشته امامت تبیینی، موسسه معارف اهل بیت
e.dastlan@gmail.com
10.22034/jep.2016.62803
تحدیث مقامی است که به واسطۀ آن، معصومین میتوانند با عالم ملکوت ارتباط برقرار کرده و علوم و اطلاعات لازم را دریافت کنند. این ویژگی به جهت تکلّم با فرشته و ارتباط با عالم غیب، ماهیتی شبیه وحی دارد اما به هیچ وجه جنبۀ تشریعی ندارد. تحدیث، در امتهای گذشته مطرح بوده و در بیان رسول خدا(ص) نیز مطرح شده است. این آموزه به تدریج در بین شیعیان شکل گرفته و در دورۀ صادقین(ع) جایگاه خود را پیدا کرد. خصوصیات این مقام بسیار قابل توجه است و محتوایی که از این طریق به محدَّث منتقل میشود از نکات برجستۀ این مسئله به حساب میآید. در این مقاله بعد از اثبات اصل تحدیث، ماهیت و خصوصیات آن مورد بررسی قرار میگیرد و در نهایت به محتوای تحدیث پرداخته میشود.
: فرشته,تحدیث,محدَّث,وحی,امامت
https://jep.emamat.ir/article_62803.html
https://jep.emamat.ir/article_62803_86c67691dbb91bc626c29891c57a9829.pdf
بنیاد فرهنگی امامت
امامت پژوهی
2588-6533
2588-7246
6
19
2016
03
20
فرود ستاره در خانه علی(ع)، میان باورپذیری و ناباوری
153
127
FA
علی
تمسکی بیدگلی
گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران
bidgoli.at@gmail.com
سید محسن
موسوی
گروه علوم قرآن وحدیث، دانشگاه مازندران
sm.musavi55@gmail.com
10.22034/jep.2016.63016
در شماری از روایت ها گزارش شده است پدیده ای آسمانی، که در این روایت ها با واژگان «کوکب» و «نجم» از آن یاد و به «ستاره» زبانزد شده است، در خانۀ علی(ع) فروافتاده است. در این روایت ها آمده است که پیامبر گرامی اسلام(ص) فرموده اند، هر که این ستاره در خانه اش فروافتد، جانشین ایشان خواهد بود. برخی با آوردن پاره ای از ایرادها، این روایت ها را برساخته خوانده اند. این جستار که به روش توصیفی- تحلیلی- انتقادی سامان یافته است، ایرادهای گفته شده را پاسخ داده و روشن کرده است که بر خلاف آنچه برخی دانشوران گفته اند، نمیتوان این روایت ها را بر پایۀ این ایرادها ساختگی خواند؛ افزون بر اینکه پدیدۀ آسمانی یادشده را بر پایۀ دانش واژگان امروزین باید شهاب سنگ نامید، نه ستاره.
روایت های ساختگی,فروافتادن ستاره,امامت امام علی(ع),سورۀ نجم
https://jep.emamat.ir/article_63016.html
https://jep.emamat.ir/article_63016_a4d1e71757394a51688fd0812b06e8b9.pdf
بنیاد فرهنگی امامت
امامت پژوهی
2588-6533
2588-7246
6
19
2016
03
20
ولایت تکوینی (تصرفات تکوینی) امامان از منظر اندیشمندان مدرسة کلامی قم، با تکیه بر آراء برقی، کلینی و صدوق
155
179
FA
محمدمهدی
مطهری
پژوهشگر بنیاد جعفری
mohamadmahdi7.motahari@yahoo.com
10.22034/jep.2016.63026
مسئلۀ ولایت تکوینی امامان(ع) همواره در میان صاحب نظران و اندیشمندان امامیه مورد مناقشه بوده است. بررسی چنین مسئله ای علاوه بر اینکه در شناخت مقام امام، حائز اهمیت است، در ترسیم و شناسایی خط فکری صحیح امامیه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. مدرسۀ قم با تنوع روش و خطوط فکری، درحالی که در مبارزه با غلو شهرت دارد، این حوزه از مباحث امامتی را به صورت گسترده مطرح کرده است. این مقاله به بازشناسی باور سه تن از شخصیت های برجستۀ مدرسۀ قم، یعنی احمد برقی و شیخ کلینی و شیخ صدوق در موضوع ولایت تکوینی میپردازد و با کشف منظومۀ فکری مشایخ قم در مسئلۀ تصرفات تکوینی امامان، به این نتیجه میرسد که نه تنها اصل تصرفات تکوینی امامان مورد پذیرش مشایخ مدرسۀ قم بوده بلکه به صورت گسترده و با تنوع موضوعات به نقل روایات این مسئله پرداخته اند.
ولایت تکوینی,تصرفات تکوینی,مدرسۀ کلامی قم,محمد بن یعقوب کلینی,احمد بن محمد بن خالد برقی,شیخ ابوجعفر محمد بن بابویه صدوق
https://jep.emamat.ir/article_63026.html
https://jep.emamat.ir/article_63026_b774c8fe62ed5f4226bf4e2512114f54.pdf
بنیاد فرهنگی امامت
امامت پژوهی
2588-6533
2588-7246
6
19
2016
03
20
واکاوی نقّادانه روش مادلونگ در فهم گزارش های پیرامون جانشینی پیامبر(ص)(بر مبنای کتاب «جانشینی محمّد، مطالعه ای در مورد خلافت نخستین»)
215
181
FA
مهیار
خانی مقدم
رشته علوم قرآن و حدیث، مدرس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
andqurani.qom@gmail.com
10.22034/jep.2016.63027
پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی نقّادانۀ روش مادلونگ در فهم گزارش های پیرامون جانشینی پیامبر(ص) میپردازد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که به رغم وجود نقاط قوّت در روش مادلونگ- مانند عنایت به نقش گرایش مذهبی راوی در نقل روایت از او، رد توهّم برخی از خاورشناسان در جعلی بودن روایات، رد پنداره های موهوم و ریشه یابی روایات مرتبط بر اساس قراین - برخی از آسیب ها مانند عدم ارجاع دقیق به منابع در برخی موارد، تکمیل نبودن گسترۀ منابع، عدم عنایت به مفردات و ترکیبات حدیث غدیر، اشتباه دربارۀ سبب صدور حدیث غدیرخم و ادّعاهای اشتباه بر اثر عدم دقّت در اسباب صدور گزارش - در روش وی قابل مشاهده است که موجب ارائۀ برخی آراء موهوم پیرامون جانشینی پیامبر(ص) شده است.
خاورشناسان,مادلونگ,جانشینی پیامبر(ص),امامت
https://jep.emamat.ir/article_63027.html
https://jep.emamat.ir/article_63027_c3bb472bdcc88acc86e6b91b3b3861f7.pdf